به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، محصور شدن استان‌های شمالی به دریا و جنگل و مزارع کشاورزی و اجرا نشدن طرح‌های زیربنایی مانند تفکیک زباله از مبدا در برخی موارد سبب سرازیر شدن زباله‌ها در محیط‌زیست بکر این مناطق شده و آسیب ناشی از نابودی جنگل و آلودگی منابع آب زیر زمینی را چند برابر کرده است.
طبقه‌بندی پسماند از سال‌ها قبل برای گلستان به ویژه شهرهای ساحلی مساله پیچیده‌ای بود و برای بسیاری نیز همچنان مشکل‌ساز است.
تعداد زیادی از کشورها با ایجاد صنایع تبدیلی، تهدید پسماندها را به فرصت اشتغال و درآمدزایی تبدیل کردند و بسیاری هم هنوز راهکار مشخصی برای چگونگی دفن زباله پیدا نکرده و سر ناسازگاری با طبیعت و مردم دارند.
در گلستان روزانه هزاران تن پسماند عادی و خانگی تولید شده و در بعضی مناطق به روش‌های غیراصولی و غیربهداشتی در طبیعت دپو و دفن می‌شود.
تخصیص ناکافی منابع مالی مورد نیاز برای مدیریت صحیح پسماندها، تفکیک نشدن پسماند از مبدا و فرسوده بودن تاسیسات جمع‌آوری، حمل و نقل، پردازش، کمپوست، بازیافت و دفن نامناسب، اصلی‌ترین دلایل بروز بحران‌های محیط‌زیستی در شمال کشور از جمله استان گلستان است.
بهره‌برداری چند کارخانه کمپوست در گلستان، ضرورت اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا را بیشتر کرده اما اجرای نادرست و ناکافی این طرح، مدیران مرتبط و پیمانکاران را در دور باطل اجرای مناقصه‌ها و مزایده‌ها گرفتار کرده تا سرانجام آن همچنان مبهم باشد.
در این بین، فرشته میرزاجعفری، دهیار روستای باغو با اجرای طرح‌های متنوع و بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های این روستا، به الگوی مناسب برای اجرای طرح تکفیک زباله از مبدا تبدیل شد.
وی گفت: اجرای این طرح مراحل گوناگونی داشت، در ابتدای کار قراردادی با بخش خصوصی برای آموزش، تهیه بروشور، نصب بنر، تهیه دفترچه‌های ثبت مشخصات و تهیه لباس‌های متحدالشکل برای عوامل این طرح بسته شد.
دهیار روستای باغو بندرگز افزود: طبق نقشه طرح هادی، روستا را ناحیه‌بندی کرده و سپس جلسه آموزشی تشریح طرح برای اعضای شورا، معتمدین، ریش سفیدان و دانشجویان روستا برگزار شد تا از توان و ظرفیت این افراد برای اجرای کامل طرح استفاده شود.
میرزاجعفری ادامه داد: پس از برگزاری کلاس آموزشی، با همراهی دانشجویان، نیروهای بسیج و معتمدین، علاوه بر آموزش چهره‌به‌چهره، توزیع دفترچه و کیسه‌های رنگی بین اهالی روستا آغاز شد.
وی گفت: حضور در مدرسه روستا و برگزاری برنامه‌های آموزشی، دانش‌آموزان را به همراهی با اجرای این طرح ترغیب کرد و موجب همراهی بیشتر خانواده این دانش‌آموزان برای تفکیک زباله از خانه شد.
به گفته وی طرح پاکسازی روستای باغو از زباله ۱۳ سال قبل و با تلاش برای جمع‌آوری زباله از مناطق گردشگری و جنگلی این روستا آغاز شد که با افزایش مشارکت و همراهی مردم به معابر و کوچه‌های این روستا هم رسید و اهالی در برنامه‌های مشخص و منظم، اقدام به پاکسازی زباله، رفت و روب کوچه‌ها و تفکیک زباله‌ها کردند که این طرح همچنان نیز ادامه دارد.
وی با تاکید بر ضرورت فرهنگ‌سازی و تداوم آموزش بین اهالی روستا گفت: زنان خانه‌دار و دانش‌آموزان، گروه‌های هدف اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا هستند که به خوبی توانسته‌اند نقش موثر و زیادی در به ثمر نشستن جداسازی زباله‌های تر و خشک ایفا کنند.
میرزاجعفری ادامه داد: اهالی روستای باغو، اعضای یک تشکل بزرگ اما غیررسمی و ثبت نشده‌ای هستند که به خوبی توانستند این روستا را به نمونه‌ای از همیاری و مشارکت اهالی برای رفع این دغدغه بزرگ زیست‌محیطی تبدیل کنند.
دهیار روستای باغو بندرگز گفت: در مرحله بعدی اجرای این طرح تلاش می‌کنیم با ارایه طرح‌های قابل اجرا، زباله‌های خشک قابل استفاده را در طرح منازل و به خصوص باغچه و حیاط به کار گرفته و از این طریق، چهره مبلمان روستایی باغو را نیز تغییر داده و زیباتر کنیم.
به گفته میرزاجعفری اهالی این روستا با ۱۸۸ خانوار و ۶۶۵ نفر جمعیت ماهانه به طور میانگین حدود ۷۰۰ کیلو زباله خشک تولید و در اختیار پیمانکار بومی بهره‌بردار قرار می‌دهند.
وی از مدیران دستگاه‌های مرتبط خواست با کمک به رفع کمبودها و نیازهای اجرای این طرح، موجب تداوم اجرای تفکیک کامل زباله از مبدا در روستای باغو شوند.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست بندرگز نیز در این مورد گفت: توسعه جوامع، مصرف‌گرایی و گسترش شهرنشینی، سبب افزایش بی‌رویه تولید پسماند در جهان شده که این امر علاوه بر تخریب محیط‌زیست، جان میلیون‌ها موجود زنده این سیاره را نیز به مخاطره انداخته است.
وحید عرب‌امیری افزود: جمعیت شهرنشین دنیا رو به افزایش است و استفاده بی‌حدوحصر از منابع‌طبیعی، میزان تولید پسماند را چند برابر کرده که در این شرایط توجه به شیوه‌های محدودسازی تولید پسماند به ویژه در سطح خانگی از مهم‌ترین عواملی است که رعایت آنها، اولین قدم در مسیر مدیریت پسماند و بهبود وضعیت محیط‌زیست خواهد بود.
وی بیان‌کرد: از آن‌جا که مدیریت پسماند یکی از ضرورتی‌ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می‌شود، بنابراین می‌توان با آموزش شهروندان همانند آنچه در روستای باغو انجام شد و اجرای راهکارهای کاهش تولید پسماند به این هدف دست یافت.
فرماندار بندرگز نیز گفت: روزانه حدود ۳۰ تن زباله در این شهرستان تولید می‌شود که مقدار بسیار کمی از آن قابل بازیافت است.
حسین احمدی گفت: یکی از مشکلات مدیریت پسماند، نداشتن آگاهی شهروندان در مورد اهمیت جداسازی و تفکیک اولیه زباله در مبدا است. تفکیک و بازیافت پسماندهای شهری نقش بسزایی در حفظ محیط‌زیست دارد.
وی با تاکید بر لزوم آموزش شهروندی درخصوص تفکیک زباله از مبدا اظهار کرد: آگاه‌سازی شهروندان درخصوص آسیب‌ها و خطرات زیست‌محیطی ناشی از مشارکت نکردن آنها در مدیریت درست، تولید و بازیافت پسماندهای شهری از اهداف این آموزش‌ها است.
طبق گزارش سازمان پسماند، میانگین سالانه تولید زباله در گلستان بیش از ۸۵۰ تن در روز است.
راه‌اندازی کارخانه‌های کمپوست، زباله سوز و تولید انرژی از پسماند، از جمله روش‌های بهره‌برداری بهینه از زباله برای جلوگیری از تبعات بهداشتی آن در طبیعت بوده که در سال‌های اخیر چند نمونه از آن در برخی مناطق کشور از جمله گلستان اجرا شده اما استفاده بهینه از ظرفیت‌های این واحدهای صنعتی نیازمند تفکیک زباله‌ها و جلوگیری از ورود مواد غیرمفید است.
نظر شما